مطابق با گزارش سازمان جهانی بهداشت، بیش از ۴۰ درصد از جمعیت جهان از اختلالات خواب رنج می‌برند. آپنه انسدادی خواب یا OSA نیز یکی از مشکلات رایج در این حوزه است. در سال‌های اخیر، کار زیادی در مورد ارزیابی نقش OSA به‌عنوان یک عامل خطر مستقل برای فشار خون بالا انجام‌شده است. ما در این مقاله به بررسی رابطه این اختلال و وجود فشار خون بالا پرداخته‌ایم.
آپنه خواب چیست؟
آپنه انسدادی خواب نوعی اختلال خواب است که در آن تنفس شما به‌طور موقت قطع می‌شود. این وضعیت می‌تواند باعث کاهش سطح اکسیژن در بدن و موجب بیدار شدن شما در طول شب شود.
یکی از علائم این عارضه فشار خون بالا است؛ به‌طوری‌که بین ۳۰ تا ۵۰ درصد از افراد مبتلا به آپنه خواب، فشار خون بالایی دارند. فشار خون بالا می‌تواند برای افرادی که دچار آپنه انسدادی خواب هستند، مشکلاتی را به دنبال داشته باشد. این مشکلات شامل موارد زیر است:
- سکته مغزی
- بیماری عروق کرونر (که باعث بلافاصله قطع شدن جریان خون به قلب می‌شود)
- نارسایی قلبی
- اضطراب و استرس
- چاقی و اضافه‌وزن
- آریتمی یا ضربان نامنظم قلب
- بیماری‌های تنفسی مانند آسم، برونشیت و آلرژی‌های تنفسی
- دیابت نوع دو
- بیماری‌های کلیوی مانند نارسایی کلیوی
آپنه خواب و فشار خون بالا
تقریباً نیمی از بیماران مبتلا به آپنه خواب ممکن است فشار خون بالای زمینه‌ای داشته باشند و بسیاری از بیماران مبتلا به فشار خون بالا، به‌ویژه فشار خون بالا مقاوم به درمان، ممکن آپنه خواب را تجربه کنند. افزایش فشار خون شبانه و کاهش فشار خون در هنگام خواب نیز می‌تواند افراد را دچار این عارضه بکند. اما اینکه واقعاً فشار خون بالا موجب ابتلای افراد به آپنه خواب می‌شود، هنوز ناشناخته است.
فشار خون سیستولیک و دیاستولیک
افراد دچار آپنه انسدادی خواب ممکن است فشار سیستولیک بالایی نداشته باشند اما در میان این افراد شیوع بالایی از فشار خون دیاستولیک دیده می‌شود. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که در افراد جوانی که آپنه خواب دارند، فشار خون سیستولیک بالا نیز مشاهده شده است (سن کمتر از ۶۰ سال).
چه عواملی در بروز آپنه انسدادی خواب همراه با فشار خون بالا دخالت دارند:
جنسیت
تفاوت‌های جنسی در رابطه با فشار خون و آپنه انسدادی خواب هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است. بااین‌حال، مطالعات اخیر گروه دکتر دراگر و همکارانش نشان می‌دهد که افزایش سن، شاخص توده بدنی، سابقه خانوادگی فشار خون و جنسیت زن مستقل از یائسگی و چاقی ممکن است از عوامل خطر برای فشار خون بالا در بیماران مبتلا به آپنه خواب باشد.
سن
سن می‌تواند رابطه بین فشار خون بالا و آپنه را کمتر کند. در مطالعه‌ای که در آمریکا انجام‌شده است، بیماران کمتر از ۶۰ سال که مبتلا به آپنه خواب بودند رابطه معناداری بین حداقل اشباع اکسیژن بدن در شب و ایجاد فشار خون بالا نشان دادند. کودکان مبتلا به این عارضه نیز نسبت به همسالان خود، فشار دیاستولیک بالاتر در طول روز و کاهش فشار خون شبانه کمتری را تجربه می‌کنند.
آیا فشار خون بالا می‌تواند آپنه خواب را تشدید کند؟
بله! فشار خون بالا می‌تواند باعث تشدید علائم آپنه خواب شود. بااینکه هنوز متخصصان از نحوه و فرایند این اثرگذاری به‌طور کامل مطلع نشده‌اند، اما به نظر می‌رسد که علت آن مربوط به اثراتی است که فشار خون بالا روی سیستم تنفسی و قلب دارد.
درمان فشار خون بالا می‌تواند آپنه خواب را بهبود بخشد. برخی از درمان‌های فشار خون بالا، مانند مصرف داروهای فشار خون همچون ACE inhibitor و ARB، ممکن است باعث کاهش علائم این بیماری شوند. همچنین، مصرف داروهای خاصی که برای درمان آپنه انسدادی خواب تجویز می‌شوند نیز می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند.
