فشار خون بالا

فشار خون بالا، وضعیتی است که فشار خون شخص به صورت مداوم بالاتر از حد معمول در گردش خون قلب و عروق است. این وضعیت می‌تواند به طور جدی سلامتی فرد را تهدید کند و باعث بروز بسیاری از عوارض جانبی نظیر بیماری های قلبی-عروقی، افت فراوان در کیفیت زندگی و حتی مرگ ناگهانی شود. درمان فشارخون شامل مصرف داروهای خاص، تغییر در شیوه زندگی و کنترل سایر عوامل خطر مرتبط است. ما در این مقاله به بررسی کامل این بیماری، روش های تشخیص و درمان آن پرداخته ایم.

فشار خون بالا چیست؟

پرفشاری خون بیماری شایعی است که در آن خون به دیواره‌های رگ فشار بیش‌ازحدی می‌آورد و درنهایت ممکن است باعث مشکلات سلامتی به‌ویژه بیماری‌های قلبی عروقی شود.

در پرفشاری خون رگ های خونی به طور مداوم تحت فشار هستند. خون از قلب به تمام قسمت های بدن در رگ ها منتقل می شود. هر بار که قلب می تپد، خون را به داخل عروق پمپاژ می کند. فشار خون بالا به دیواره رگ های خونی (شریان ها) تویط پمپاژ قوی قلب ایجاد می شود. هر چه فشار بیشتر باشد، قلب سخت‌تر پمپاژ می‌کند.

فشارخون چگونه اندازه گیری می‌شود؟

فشارخون با مقدار خونی که قلب پمپاژ می‌کند و میزان مقاومت در برابر جریان خون در رگ‌ها تعیین می‌شود. هر چه قلب شما خون بیشتری پمپاژ کرده و عروق شما باریک‌تر باشد، فشارخون شما بالاتر می‌رود. فشارخون برحسب میلی‌متر جیوه (mg) اندازه‌گیری و با دو عدد نمایش داده می‌شود:

فشار سیستولیک: عدد اول یا بالاترین فشار موجود در عروق خونی را هنگام تپش قلب است.

فشار دیاستولیک: عدد دوم یا پایین‌ترین فشار موجود در عروق خونی در حالت استراحت قلب است.

شما می‌توانید سال‌ها بدون هیچ علامتی پرفشاری خون داشته باشید. فشار خون بالای کنترل نشده خطر ابتلا به مشکلات سلامتی جدی ازجمله حمله قلبی و سکته را افزایش می‌دهد. خوشبختانه پرفشاری خونبه‌راحتی قابل‌تشخیص است و با کمک پزشک می‌توانید آن را کنترل کنید.

فشار خون طبیعی چند است؟

فشار خون طبیعی برای بزرگسالان سالم بین ۱۲۰/۸۰ تا ۱۳۹/۸۹ میلی‌متر جیوه است. البته برای افرادی که دارای بیماری‌هایی مانند پرفشاری خون، دیابت و یا بیماری‌های قلبی هستند، حدود ۱۳۰/۸۰ تا ۱۴۰/۹۰ میلی‌متر جیوه به‌عنوان حد نرمال مطرح می‌شود. برای تعیین فشار طبیعی خون، می‌توانید با پزشک معالج خود مشورت کنید.

انواع فشار خون بالا

میزان فشار خون به چند دسته تقسیم می‌شود:

1. طبیعی: اگر فشار خون شما کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه باشد، طبیعی است.
2. فشار خون افزایش‌یافته: در فشار خون بالا فشار سیستولیک به‌طور مداوم بین ۱۲۰ تا ۱۲۹ میلی‌متر جیوه و فشار دیاستولیک زیر ۸۰ میلی‌متر جیوه است. فشار خون بالای افزایش‌یافته اگر اقداماتی برای کنترل آن صورت نگیرد، به‌مرورزمان بدتر می‌شود. فشار خون بالا ممکن است پیش فشارخونی نیز نامیده شود.
3. فشار خون بالای مرحله یک: در این نوع فشارخون فشار سیستولیک بین ۱۳۰ تا ۱۳۹ میلی‌متر جیوه یا فشار دیاستولیک بین ۸۰ تا ۸۹ میلی‌متر جیوه است.
4. فشار خون بالای مرحله دو: در این نوع شدید، فشار سیستولیک ۱۴۰ میلی‌متر جیوه یا بالاتر یا فشار دیاستولیک ۹۰ میلی‌متر جیوه یا بالاتر است.
5. بحرانی: در این نوع میزان فشارخون بالاتر از ۱۸۰/۱۲۰ میلی‌متر جیوه است. این فشارخون یک وضعیت اورژانسی محسوب شده و نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوری دارد.

فشار خون اولیه

اکثر افراد بزرگ‌سالی که دچار پرفشاری خون می‌شوند، هیچ دلیل قابل‌شناسایی برای آن وجود ندارد. این نوع پرفشاری خون که فشار خون اولیه نامیده می‌شود، به‌تدریج و در طول زمان ایجاد می‌شود.

فشار خون ثانویه:

برخی از افراد به دلیل یک بیماری زمینه‌ای به پرفشاری خونمبتلا می‌شوند. این نوع پرفشاری خون که فشارخون ثانویه نامیده می‌شود، معمولاً به‌طور ناگهانی ظاهر و باعث افزایش فشارخون می‌شود. عوامل مختلفی منجر به ایجاد فشار خون ثانویه می‌شوند مثل:

• آپنه انسدادی خواب
• بیماری کلیوی
• تومورهای غده فوق کلیوی
• مشکلات تیروئید
• برخی از نقایص مادرزادی در رگ‌های خونی و قلب
• مصرف برخی از داروها مانند قرص‌های ضدبارداری، سرماخوردگی، ضداحتقان، انواع مسکن و …

مصرف برخی مواد مخدر مانند کوکائین و آمفتامین

فشار خون بارداری

پرفشاری خون در زمان بارداری یکی از عوامل خطر بروز مشکلات جانبی و بیماری‌هایی همچون پره‌اکلامپسی در زنان باردار است. در مواردی که فشار خون بالا با علائم بالینی همراه نباشد، بسیار خطرناک است زیرا ممکن است بیماری به طور ناگهانی پیشرفت کند و منجر به تورم و آسیب اعضای بدن شود. برخی از علائم فشار خون بالا در زمان بارداری به‌صورت زیر است:

• سردرد شدی
• سرگیجه
• تغییرات بینایی
• تورم دست‌ها و صورت
• درد شکم و کمر

پره اکلامپسی

پرفشاری خون ازجمله عوامل خطر این بیماری محسوب می‌شود. زمانی که فشار خون زن باردار بالاتر از معمول است، خطر ابتلا به پره‌اکلامپسی افزایش می‌یابد. این بیماری می‌تواند منجر به تورم، سرگیجه، تاری دید، قرمزی صورت، مشکلات دستگاه گوارشی، آسیب‌های جدی به کبد و کلیه و حتی در موارد شدیدتر، مرگ مادر و جنین شود. بنابراین برای جلوگیری از پره‌اکلامپسی، باید فشارخون را در طول بارداری، کنترل کرد.

علائم فشار خون بالا چیست؟

پرفشاری خون یا در اصطلاح “قاتل خاموش” تا حد زیادی بدون علائم است. اکثر افراد مبتلابه فشارخون هیچ علامت بالینی خاصی ندارند، حتی اگر فشارخون به مراحل بحرانی رسیده باشد.

تعداد کمی از افراد مبتلابه فشار خون بالا ممکن است دچار علائم زیر شوند:

• سردرد و سرگیجه
• تنگی نفس
• خونریزی از بینی
• وجود لکه‌های قرمز در چشم یا همان قرمزی چشم
• گرگرفتگی و قرمزی صورت

به خاطر داشته باشید این علائم و نشانه‌ها مختص فشار خون بالا نیست نیستند و تا زمانی که بحرانی نشوند بروز نمی‌کنند.

علائم فشار خون عصبی چیست؟

استرس یک پاسخ سیستم عصبی سمپاتیک است که موجب آزاد شدن کاتکول آمین و درنتیجه افزایش ضربان قلب و فشارخون می‌شود. این هورمون‌ها به طور موقت فشار خون را افزایش می‌دهند و باعث تپش قلب و باریک کردن رگ‌های خونی می‌شود. تا زمانی که هورمون‌های استرس به سطح طبیعی خود بازگردند، این فرایند ادامه دارد. علائمی مثل عرق کردن کف دست، لرزش بدن، ضربان قلب نامنظم، سردرد، فشارخون بالای ناگهانی از علائم اثر استرس روی بدن هستند.

عواملی که فشار خون را بالا می‌برد

عوامل مختلفی در ایجاد این بیماری دخیل هستند، مثل:

سن

خطر ابتلا به پرفشاری خون با افزایش سن بالا می‌رود. مردان از ۶۴ سالگی و زنان بعد از ۶۵ سالگی بیشتر در معرض ابتلا به پرفشاری خون هستند.

نژاد

فشار خون بالا در میان نژادهای آفریقایی رایج است و اغلب در سنین پایین‌تر از سفیدپوستان ایجاد می‌شود. عوارض جدی مانند سکته مغزی، حمله قلبی و نارسایی کلیه نیز در افراد آفریقایی شایع‌تر است.

سابقه خانوادگی:

این عارضه معمولاً در افرادی بیشتر دیده می‌شود که در خانواده خود سابقه پرفشاری خون دارند.

اضافه‌وزن یا چاقی

وزن بیشتر بدن، نیازمند خون بیشتری برای تأمین اکسیژن و مواد مغذی به بافت ها است. با افزایش میزان جریان خون در عروق، فشار روی دیواره رگ‌ها نیز افزایش می‌یابد.

عدم تحرک بدنی:

افرادی که فعالیت بدنی کمی دارند. معمولاً ضربان قلب بالاتری دارند. ضربان قلب بالاتر، انقباض قلبی را سخت‌تر می‌کند و درنتیجه نیروی بیشتری روی دیواره عروق وارد می‌کند. عدم فعالیت بدنی نیز خطر چاقی را افزایش می‌دهد.

استعمال دخانیات:

کشیدن سیگار و قلیان و هرگونه تنباکو، علاوه بر افزایش فشار خون به‌طور ناگهانی، به دیواره رگ‌های شما را با مواد شیمیایی آسیب می‌رساند. این کار موجب باریک شدن رگ‌ها و افزایش خطر بیماری‌های قلبی ش عروقی می‌شود. در معرض دود دخانیات بودن نیز خطر بیماری قلبی عروقی را افزایش دهد.

استفاده بیش‌ازحد نمک (سدیم):

نمک بیش‌ازحد در رژیم غذایی باعث احتباس مایعات در بدن و افزایش فشار خون می‌شود.

کمبود پتاسیم:

وجود پتاسیم به تعادل میزان سدیم در سلول‌های بدن کمک می‌کند و برای عملکرد قلب بسیار مهم است. عدم وجود پتاسیم کافی در رژیم غذایی یا از دست آن به دلیل کم‌آبی یا سایر شرایط بدنی موجب انباشت سدیم در عروق و گرفتگی آن‌ها می‌شود.

نوشیدن بیش‌ازحد مشروبات الکلی:

نوشیدن مشروبات الکی به‌مرورزمان می‌تواند به قلب شما آسیب برساند. مصرف بیش از یک واحد مشروبات الکلی در روز برای زنان و بیش از دو واحد برای مردانی که ازنظر بدنی سالم هستند، تأثیرات نامطلوبی روی فشار خون خواهد گذاشت. نوشیدن مشروبات الکلی را در حد اعتدال نگه‌دارید.

استرس و اضطراب:

سطوح بالای استرس می‌تواند منجر به افزایش موقت فشارخون شود. عاداتی که مربوط به استرس هستند مانند غذا خوردن، سیگار کشیدن یا نوشیدن مشروبات الکلی می‌تواند منجر به افزایش بیشتر فشار خون شود.

برخی از شرایط مزمن

برخی شرایط مزمن همانند بیماری‌های کلیوی، دیابت و آپنه خواب ممکن است خطر ابتلا به پرفشاری خون را افزایش دهند. گاهی اوقات بارداری باعث افزایش فشارخون نیز می‌شود (فشار خون حاملگی).

بااینکه پرفشاری خون در بزرگسالان شایع است، اما کودکان هم ممکن است در معرض خطر باشند. فشار خون بالا ناشی از مشکلات کلیه یا قلب در برخی از کودکان پرفشاری خون را به همراه دارد. سبک‌های نادرست زندگی مانند رژیم غذایی ناسالم و ورزش نکردن، ریسک ابتلای فشارخون را در کودکان افزایش می‌دهد.

مصرف برخی داروها

برخی از داروها نیز میت وانند موجب افزایش فشار خون شوند، مثل داروهای آرام بخش، ویاگرا، برخی مکمل ها و غیره

عوارض پرفشاری خون چیست | اثرات فشار خون بالا روی بدن

فشار بیش‌ازحد روی عروقی خونی می‌تواند به رگ‌های خونی و اندام‌های شما آسیب برساند. هر چه فشارخون شما بالاتر باشد و مدت طولانی‌تری کنترل نشود، این آسیب‌ها بیشتر خواهد بود. فشار خون بالا کنترل نشده می‌تواند منجر به عوارض بالینی متعدد زیر شود:

حمله قلبی یا سکته مغزی:

پرفشاری خون می‌تواند باعث سختی و ضخیم شدن عروق (آترواسکلروز) و منجر به حمله قلبی، سکته مغزی یا سایر عوارض دیگر ناشی از تصلب شرایین شود.

آنوریسم:

افزایش فشار خون می‌تواند باعث بزرگ شدن یا بیرون‌زدگی دیواره سرخرگ‌ها شود. اگر آنوریسم پاره شود، می‌تواند موجب لخته شدن خون و تهدیدکننده زندگی باشد.

نارسایی قلبی:

قلب برای اینکه بتواند خون با فشار بالا را در عروق پمپاژ کند باید بیشتر کار کند، این باعث ضخیم شدن دیواره‌های محفظه پمپاژ قلب می‌شود (هیپرتروفی بطن چپ). با ضخیم شدن عضله قلب، قلب دیگر نمی‌تواند خون کافی برای رفع نیازهای بدن شما پمپاژ کرده و منجر به نارسایی قلبی می‌شود.

ضعیف و باریک شدن عروق کلیوی:

با ضعیف و باریک شدن عروقی که در کلیه وجود دارد، عملکرد طبیعی این اندام‌ها دچار اختلال و درنتیجه دفع مواد زائد از بدن سخت‌تر می‌شود. اگر فشار خون بالا دارید درباره اثرات آن روی کلیه حتما  با پزشک خود مشورت کنید

ضخیم، باریک و پاره شدن عروق خونی چشم:

این فرایند می‌تواند منجر به از دست دادن بینایی شود.

سندرم متابولیک:

گروهی از اختلالات متابولیسم بدن ازجمله افزایش اندازه دور کمر، تری گلیسیرید بالا، کاهش کلسترول خوب (لیپوپروتئین با چگالی بالا / (HDL, و سطح انسولین بالا در افرادی که مبتلابه پرفشاری خون هستند شایع‌تر است. این شرایط احتمال ابتلا به دیابت، بیماری قلبی و سکته را افزایش می‌دهد.

مشکلات حافظه و زوال عقل:

فشار خون بالای کنترل نشده بر توانایی شما در فکر کردن، به خاطر سپردن و یادگیری تأثیر می‌گذارد. مشکلات حافظه یا درک مفاهیم در افرادی که فشار خون بالا دارند شایع‌تر است.

باریک یا مسدود شدن عروق می‌تواند جریان خون به مغز را محدود کند و منجر به نوع خاصی از زوال عقل (زوال عقل عروقی) شود. سکته مغزی نیز می‌تواند باعث زوال عقل عروقی شود.

تشخیص فشار خون بالا

برای تشخیص، نخست پزشک معالج سؤال‌هایی درباره سابقه پزشکی شما پرسیده و یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. پزشک یا پرستار با کمک دستگاه فشارسنج، فشارخون شما را اندازه‌گیری می‌کنند. فشارخون شما باید در هر دو بازو اندازه‌گیری شود تا پزشک بفهمد که آیا اختلافی بین فشار دو بازو وجود دارد یا خیر. استفاده از کاف بازو با اندازه مناسب در این قسمت بسیار مهم است.

ازآنجایی‌که فشارخون به‌طورمعمول در طول روز متفاوت است و ممکن است حتی هنگام ویزیت پزشک افزایش یابد (فشار خون کت سفید)، پزشک شما احتمالاً قبل از تشخیص قطعی پرفشاری خون، فشار خون شما را در سه یا چند جلسه جداگانه اندازه‌گیری می‌کند یا از هولتر فشار خون ۲۴ ساعته استفاده خواهد کرد.

اندازه‌گیری فشار خون در خانه

ممکن است پزشک از شما بخواهد که فشارخون خود را در خانه ثبت کنید تا اطلاعات بیشتری به دست آورد و تأیید کند که آیا فشار خون بالا دارید یا خیر. پایش خانگی روش مهمی برای تأیید این بیماری بالا، بررسی اینکه آیا درمان پرفشاری خون شما مؤثر است یا تشخیص بدتر شدن پرفشاری خون به شمار می‌رود.

زمانی که با اندازه‌گیری فشارخونتان در خانه، فشار خون عدد بالاتری از حد طبیعی ۱۲ روی ۸ را نشان می‌دهد، نخست پنج دقیقه صبر کنید و دوباره فشارخونتان را اندازه بگیرید. اگر فشار خون شما هنوز بالاست، فوراً با یک پزشک تماس بگیرید. اگر دچار درد قفسه سینه، مشکلات بینایی، بی‌حسی یا ضعف، مشکل تنفسی، یا سایر علائم و نشانه‌های سکته مغزی یا حمله قلبی شدید، فوراً با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید.

همواره به خاطر داشته باشید که هر دو عدد در خوانش یعنی دیاستولیک و سیستولیک فشار خون مهم هستند. اما بعد از ۵۰ سالگی، خواندن فشار سیستولیک از اهمیت بیشتری برخوردار است. در فشار خون بالای سیستولی، فشار دیاستولیک نرمال (کمتر از ۸۰ میلی‌متر جیوه) اما فشار سیستولیک بالا (بیشتر یا مساوی ۱۳۰ میلی‌متر جیوه) است. این نوع رایج این عارضه در میان افراد بالای ۶۵ سال است.

نکات مهم برای اندازه گیری فشار خون در خانه

• دستگاه‌های فشارسنج خانگی به‌طور گسترده در دسترس و ارزان هستند و برای خرید آن نیازی به نسخه ندارید. اندازه‌گیری فشارخون در خانه جایگزینی برای مراجعه به پزشک نیست و دستگاه‌هایفشارسنج خانگی ممکن است محدودیت‌هایی داشته باشند.
• اطمینان حاصل کنید که از یک دستگاه معتبر استفاده کنید و بررسی کنید که کاف مناسب باشد. مانیتور را با خود به مطب پزشک ببرید تا سالی یک‌بار صحت آن را بررسی کنید. با پزشک خود در مورد چگونگی شروع بررسی فشار خون در خانه صحبت کنید.
• فشار سنج های مچی یا انگشتی توسط انجمن قلب آمریکا توصیه نمی‌شوند، زیرا می‌توانند نتایج کمتر قابل‌اعتمادی ارائه دهند.

آزمایش‌های تشخیصی فشار خون بالا:

اگر فشار خون بالا دارید، پزشک ممکن است آزمایش‌های تشخیصی دیگری را برای تأیید نهایی و بررسی شرایطی که می‌تواند باعثاین عارضه شود، توصیه کند.

هولتر فشار خون ۲۴ ساعته:

این آزمون ۲۴ ساعته برای تأیید فشار خون بالا مورداستفاده قرار می‌گیرد. در این آزمایش، دستگاه کوچکی که کاف آن به بازوی شما بسته‌شده است، فشار خون شما را در فواصل منظم و در یک دوره ۲۴ ساعته اندازه‌گیری و ثبت می‌کند. پزشک با بررسی این گزارش‌ها بررسی بهتری از تغییرات فشار خون را در فعالیت‌های روزانه شما انجام خواهد داد. هولتر های فشار خون در همه مراکز درمانی موجود نیستند و ممکن است هزینه استفاده آن‌ها تحت پوشش بیمه‌های درمانی یا تکمیلی قرار نگیرد.

آزمایش ادرار (تجزیه ادرار) و آزمایش خون:

شامل کلسترول و …

نوار قلب (ECG یا EKG):

الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب، آزمایشی سریع و بدون درد است و فعالیت‌های الکتریکی قلب شما را موردبررسی قرار داده و ثبت می‌کند.

اکوکاردیوگرافی (اکوی قلب)

بسته به علائم و نشانه‌ها و نتایج آزمایش، پزشک ممکن است برای بررسی سایر بیماری‌هایی که می‌تواند فشار خون را افزایش دهد مثل بیماری‌های قلبی عروقی، اکوکاردیوگرافی را تجویز کند. در اکوکاردیوگرافی از امواج صوتی برای تولید تصاویر قلب استفاده می‌شود.

برای تشخیص چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

معمولاً در چک آپ های سلامتی معمول در بازه‌های زمانی مشخص، اندازه‌گیری فشار خون توسط پزشک انجام می‌شود.

حداقل هر دو سال یک‌بار از سن ۱۸ سالگی فشارخون را اندازه‌گیری کنید. اگر سن شما ۴۰ سال یا بیشتر است و در معرض خطر بالای فشار خون هستید، هرسال یک‌بار فشار خون خود را اندازه بگیرید.

فشار خون به‌طورکلی باید در هر دو بازو بررسی شود. استفاده از کاف بازو با اندازه مناسب در قرائت درست فشارخون بسیار اهمیت دارد.

اگر پرفشاری خون دارید یا در معرض سایر عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی عروقی هستید دارید، فشار خون خود را در دوره‌های کوتاه‌تری اندازه‌گیری کنید.

اگر نمی‌توانید به‌طور منظم به پزشک متخصص خود مراجعه کنید، می‌توانید از خدمات خانه‌های بهداشت نزدیک محل زندگی‌تان به‌طور رایگان استفاده کنید. همچنین می‌توانید با خریدن فشارسنج‌های خانگی، فشارخونتان را در خانه اندازه‌گیری کنید.

دستگاه‌های فشارسنج خانگی، مانند دستگاه‌هایی که در داروخانه‌ها و مطب‌های پزشکی مورداستفاده قرار می‌گیرد، علی‌رغم دادن اطلاعات کافی اما محدودیت‌هایی دارند. نداشتن دقت کافی، تنظیم نادرست کاف و استفاده غیر صحیح از دستگاه می‌تواند قرائت فشارخون را با چالش مواجه کند. از پزشک معالج خود درباره انتخاب و استفاده صحیح فشارسنج‌های خانگی راهنمایی بگیرید.

آماده شدن برای ملاقات با پزشک

اگر احتمال می‌دهید که به فشارخون بالا مبتلا شده‌اید، از پزشک عمومی یا متخصص وقت ملاقات بگیرید تا فشارخونتان را بررسی کند. رعایت نکات زیر به شما کمک می‌کند تا ملاقات مؤثر و آسان‌تری با پزشک داشته باشید:

• هیچ آمادگی خاصی برای بررسی فشارخون لازم ندارید. برای راحتی کار بهتر است یک پیراهن آستین‌کوتاه بپوشید یا پیراهنی که بتوانید آستین‌هایش را تا بازو تا کنید. با این کار کمک می‌کنید تا کاف فشارخون به‌درستی دور بازوی شما قرار بگیرد.
• قبل از آزمایش از خوردن، مصرف نوشیدنی‌های کافئین دار و سیگار کشیدن خودداری کنید.
• قبل از اندازه‌گیری فشار خون مثانه خود را خالی کنید.
• برخی از داروها مانند داروهای سرماخوردگی، مسکن، ضدافسردگی، قرص‌های ضدبارداری و غیره می‌توانند فشار خون شما را افزایش دهند.
• فهرستی از داروها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید را همراه خود داشته باشید.
• بدون تجویز پزشک، مصرف داروهای تجویزی را که ممکن است بر فشارخون شما تأثیر بگذارد، قطع نکنید تا دچار عوارض ناگواری نشوید.
• علائم بالینی خود را یادداشت کنید. بااینکه فشار خون بالا علائم بالینی بارزی ندارد، اما عامل خطر برای بیماری‌های قلبی عروقی است. گفتن علائمی مانند درد قفسه سینه یا تنگی نفس می‌تواند به پزشک کمک کند تا تصمیم بگیرد که چگونه باید پرفشاری خون را کنترل کند.
• اطلاعات شخصی کلیدی را یادداشت کنید همانند سابقه خانوادگی پرفشاری خون، چربی خون بالا، بیماری قلبی عروقی، سکته مغزی، بیماری‌های کلیوی یا دیابت و هرگونه بیماری روانی مثل استرس یا افسردگی
• در صورت امکان با یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود به مطلب و کلینیک بروید
• برای چالش‌های رژیم غذایی و عادات ورزشی که قرار است داشته باشید، آمادگی ذهنی داشته باشید تا بتوانید با پزشک در مورد هر چالشی که ممکن است در شروع کار با آن مواجه شوید صحبت کنید.

  

سؤالاتی که درباره فشار خون بالا باید از پزشک بپرسید

زمان ملاقات شما با پزشک محدودیت‌های دارد، به همین دلیل داشتن فهرستی از سؤالاتی که از قبل تهیه‌کرده‌اید، می‌تواند به مدیریت زمان شما کمک زیادی بکند تا چیزی را از قلم نیندازید. برای اثربخشی بیشتر بهتر است سؤالات خود را از اولویت بالاتر به پایین‌تر بپرسید. برای فشار خون بالا، برخی از سؤالات ضروری که باید از پزشک خود بپرسید عبارت‌اند از:

• چه نوع آزمایش‌های تشخیص ای باید انجام بدهم؟
• آیا نیاز به دارودرمانی دارم؟
• چه رژیم غذایی‌ای باید رعایت کنم؟
• چه نوع فعالیت‌های بدنی باید انجام دهم؟
• هرچند وقت یک‌بار باید برای چکاپ و بررسی فشارخونم به شما مراجعه کنیم؟
• آیا باید فشارخونم را در خانه هم کنترل کنم؟
• مشکلات جسمی دیگرم را چه طور با این بیماری مدیریت کنم؟
• فشار خون بالا داشتن چه محدودیت‌هایی برایم ایجاد می‌کند؟
• آیا باید به متخصص دیگری مراجعه کنم؟
• چه داروهایی را می‌توانم جایگزین کنم؟
• آیا بروشور یا کتابی وجود دارد که بتوانم استفاده کنم؟
• بازدید از چه وب سایت‌هایی را برای آگاهی بیشترم توصیه می‌کنید؟

علاوه بر پرسیدن سؤالات موردنظر، هرجایی حس کردید که چیزی متوجه نمی‌شوید از پزشک بخواهید تا توضیحات را واضح‌تر و ساده‌تر بگوید.

پزشک معالج چه سؤالاتی از شما می‌پرسد؟

پزشک متخصص ممکن است موارد زیر را از شما بپرسد:

• آیا سابقه خانوادگی چربی خون بالا، فشار خون بالا یا بیماری‌های قلبی عروقی دارید؟
• چه رژیم غذایی و عادات ورزشی‌ای دارید؟
• آیا اهل نوشیدن مشروبات الکی هستید؟ میزان مصرفتان در هفته چه قدر است؟
• آیا دخانیات مصرف می‌کنید؟
• آخرین باری که فشار خون خود را چک کردید کی و چه قدر بوده است.

درمان فشار خون بالا و روش‌های کنترل آن

برای کنترل و مدیریت فشارخون بالا پزشک معالجتان بر اساس وضعیت بالینی‌تان، تصمیماتی اتخاذ خواهد کرد، تصمیم‌هایی از قبیل تغییرات سبک زندگی و دارودرمانی. ما در ادامه به تفکیک، روش‌های درمان فشار خون را موردبررسی قرار می‌دهیم.

درمان فشار خون بالا با دارو

گاهی اوقات تغییرات سبک زندگی به‌تنهایی و به‌اندازه کافی نمی‌تواند پرفشاری خون شما را کنترل کند. در این صورت پزشک داروهایی را برای کاهش و کنترل فشارخون برای شما تجویز خواهد کرد.

نوع داروهایی که پزشک برای کنترل فشار خون بالا تجویز می‌کند به میزان فشارخون و سلامت کلی بدن شما بستگی دارد. ممکن است مصرف دو یا چند داروی فشارخون بهتر از خوردن یک دارو برای شما عمل می‌کنند. یافتن مؤثرترین دارو یا ترکیبی از آن‌ها گاه همراه با آزمون‌وخطا است. هدف از کنترل و درمان، رسیدن به فشارخون کمتر از ۱۳۰/۸۰ میلی‌متر جیوه است اگر:

• شما یک بزرگسال سالم ۶۵ ساله یا بالاتر هستید.
• شما یک فرد بالغ سالم زیر ۶۵ سال هستید که در ۱۰ سال آینده ۱۰ درصد یا بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی قرار دارید.
• شما مبتلابه بیماری‌های مزمن کلیوی، دیابت یا بیماری عروق کرونر هستید.

از پزشک خود بپرسید که هدف از درمان فشار خون شما چیست. هدف درمان فشارخون ایده آل می‌تواند با سن و شرایط سلامتی به‌خصوص اگر سن شما بالای ۶۵ سال است، متفاوت باشد.

رایج‌ترین داروهای مورداستفاده برای درمان فشار خون بالا به شرح زیر است:

دیورتیک ها (داروهای ادرارآور)

دیورتیک ها که گاهی به آن‌ها قرص‌های آب نیز گفته می‌شود، داروهایی هستند که به کلیه‌های شما کمک می‌کنند تا سدیم و آب را از بدن دفع کنند. این داروها اغلب اولین داروهایی هستند که برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شوند. انواع مختلفی از دیورتیک ها عبارت‌اند:

• تیازیدی
• لوپ
• پتاسیم اسپرینگ (مدرهای نگهدارنده پتاسیم)
• کلرتالیدون
• هیدروکلروتیازید (میکروزاید)

یکی از عوارض جانبی رایج دیورتیک ها افزایش ادرار است که می‌تواند سطح پتاسیم را کاهش دهد. اگر سطح پتاسیم پایینی دارید، پزشک ممکن است یک دیورتیک نگهدارنده پتاسیم مانند تریامترن (دیازید، ماکسید) یا اسپیرونولاکتون (آلداکتون) را به درمان شما اضافه کند.

اینکه پزشک شما کدام‌یک از انواع دیورتیک را برای شما تجویز کند به میزان فشار خون و سایر شرایط سلامتی شما، مانند وجود بیماری کلیوی یا نارسایی قلبی بستگی دارد.

مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACEI):

انواع این داروها مانند لیزینوپریل (Prinivil، Zestril)، بنازپریل (Lotensin)، کاپتوپریل از تشکیل یک ماده شیمیایی طبیعی رگ‌های خونی را باریک می‌کند جلوگیری می‌کند. با این کار عروقی خونی سخت و منقبض نمی‌شوند.

مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین نوع دو (ARBs) II 2:

این داروها عملکرد ماده شیمیایی طبیعی که عروق خونی را باریک می‌کند را مختل کرده و آن‌ها را شل می‌کنند. برخی از انواع این داروها عبارت‌اند از لوزارتان (کوزار) و کاندسارتان (Atacand).

مسدودکننده‌های کانال کلسیم:

انواع این داروها مثل آملودیپین (Norvasc)، دیلتیازم (Cardizem، Tiazac، و …) – به شل شدن عضلات عروق خونی شما کمک کرده و برخی از آن‌ها ضربان قلب شما را کاهش می‌دهند. مسدودکننده‌های کانال کلسیم ممکن است برای افراد مسن‌تر و افراد با نژاد آفریقایی از مهارکننده‌های ACE بهتر عمل کنند.

هنگام مصرف مسدودکننده‌های کانال کلسیم، محصولات گریپ‌فروت نخورید یا ننوشید زیرا گریپ‌فروت سطح برخی مسدودکننده‌های کانال کلسیم در خون را افزایش می‌دهد و می‌تواند خطرناک باشد. اگر تداخلات دارویی شما را نگران کرده، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

اگر در رسیدن به هدف فشار خون خود با ترکیبی از داروهای فوق مشکل دارید، پزشک ممکن است موارد زیر را تجویز کند:

مسدودکننده‌های آلفا:

این داروها هدایت سیگنال‌های عصبی به رگ‌های خونی و اثرات مواد شیمیایی طبیعی را که رگ‌های خونی را باریک می‌کنند را کاهش می‌دهند. برخی از انواع مسدودکننده‌های آلفا عبارت‌اند از: دوکسازوسین (کاردورا) و پرازوسین (مینی پرس)

مسدودکننده‌های آلفا بتا:

این نوع مسدودکننده‌ها علاوه بر مسدود کردن سیگنال‌های عصبی به رگ‌های خونی، با کاهش ضربان قلب میزان خون پمپاژی به رگ‌ها را کم می‌کنند. برخی از انواع مسدودکننده‌های آلفا بتا عبارت‌اند از کارودیلول (Coreg) و لابتالول (Trandate).

مسدودکننده‌های بتا:

عملکرد این داروها به‌گونه‌ای است که از شدت کار قلب کاسته و رگ‌های خونی شما را گشاد می‌کنند. با این کار ضربان قلب شما آرام تر و کندتر می‌زند. مسدودکننده‌های بتا شامل آسبوتولول، آتنولول (تنورمین) و غیره هستند. معمولاً مسدودکننده‌های بتا به‌تنهایی برای شما تجویز نشده بلکه باید همراه با داروهای دیگر کنترل فشارخون مصرف شوند تا مؤثر باشند.

آنتاگونیست آلدوسترون:

این داروها نیز جزء داروهای دیورتیک محسوب می‌شوند مثل اسپیرونولاکتون و اپلرنون (Inspra). این داروها اثر ماده شیمیایی طبیعی را که منجر به تجمع نمک و مایعات و افزایش فشارخون شود را مسدود می‌کند. آنتاگونیست های آلدوسترون برای درمان پرفشاری خون مقاوم نیز تجویز می‌شوند.

آلیسکیرن یا مهار کننده‌های رنین (Tekturna):

این نوع دارو تولید آنزیم رنین در بدن را کاهش می‌دهد. کلیه‌ها آنزیم رنین را تولید می‌کنند. این آنزیم زنجیره‌ای از مراحل شیمیایی شروع می‌کند که باعث افزایش فشار خون می‌شود. به دلیل خطر عوارض جدی، ازجمله سکته مغزی، نباید آلیسکیرن را همراه با مهارکننده‌های ACE یا ARB مصرف کنید.

وازودیلاتورها:

این داروها شامل هیدرالازین و ماینوکسیدیل هستند. وازودیلاتور ها مستقیماً روی ماهیچه‌های دیواره عروق خونی اثر گذاشته و از سفت شدن و باریک شدن رگ‌ها جلوگیری می‌کنند.

داروهای سیستم اعصاب مرکزی:

این داروها روی سیستم مغزی شما و روی دستورات مغزی سیستم عصبی شما اثر می‌گذارند. برای مثال ممکن است دستورات مغزی برای افزایش ضربان قلب و انقباض دیواره رگ‌ها را مختل کرده و فشار خون را کاهش دهند. برخی از انواع این داروها عبارت‌اند از: کلونیدین (Catapres، Kapvay)، گوانفاسین (Intuniv) و متیل دوپا

درمان فشار خون بالای مقاوم

اگر فشارخون شما باوجود مصرف حداقل سه نوع مختلف از داروهای فشارخون همچنان کنترل نشود، ممکن است فشار خون مقاوم داشته باشید. اگر پرفشاری خون شما با مصرف هم‌زمان چهار نوع دارو کنترل‌شده باشد بازهم دارای فشار خون مقاوم هستید. در این صورت پزشک احتمال وجود یک علت ثانویه پرفشاری خونرا برای شما بررسی می‌کند.

به خاطر داشته باشید که داشتن فشار خون مقاوم به این معنی نیست که فشارخون شما هرگز پایین نمی‌آید یا کنترل نمی‌شود. اگر بتوان علت وقوع این عارضه را تعیین کرد، پزشک برای شما یک برنامه درمانی بهتر برای شما تجویز می‌کند تا بتوانید به فشارخون هدف برسید.

درمان فشارخون مقاوم ممکن است شامل مراحل زیادی باشد، ازجمله:

• تغییر داروهای پرفشاری خون برای تعیین ترکیب‌ها و دوزهای مؤثرتر
• بررسی تمام داروهای مصرفی ازجمله داروهایی که برای بیماری‌های دیگر مصرف می‌کنید یا بدون نسخه می‌خرید.
• کنترل فشارخون در خانه برای بررسی فشار خون کت سفید (فشارخونی که فقط در مطب پزشک براثر استرس بالا می‌رود)
• ایجاد تغییرات سالم در سبک زندگی، مانند داشتن رژیم غذایی سالم کم‌نمک، حفظ وزن سالم و محدود کردن مصرف مشروبات الکلی

محققان در حال مطالعه اثرگذاری روش‌های کاتتریزاسیون (نوعی سونوگرافی با کاتتر) و فرسایش بسامد رادیویی اعصاب سمپاتیک کلیه (عصب‌کشی کلیه) به‌عنوان درمانی برای فشارخون بالای مقاوم هستند. مطالعات اولیه برخی از فواید این روش‌ها را نشان داده است، اما مطالعات قوی‌تر دیگری هم نشان می‌دهد که این درمان در افراد مبتلابه فشار خون مقاوم به‌طور مؤثر نیست.

بهترین زمان مصرف داروهای کنترل فشار خون:

پزشک معالج، زمان مصرف این دارو ها را با توجه به مکانیسم؛ عملکرد آن، وضعیت جسمانی شما و با توجه به مصرف داروهای دیگر شما تعیین می‌کند. بیشتر داروهای مورداستفاده برای کنترل فشار خون، به‌صورت یک‌بار در شبانه‌روز استفاده تجویز می‌شوند. در برخی موارد، پزشک ممکن است دوز دارو را به دو بخش تقسیم کرده و دو نیمه قرص را در دو زمان مختلف از روز تجویز کند. میزان دوز ترکیبی این داروها به‌گونه‌ای است که عملکرد آن‌ها در طول ۲۴ ساعت حفظ شود. پزشک متخصص با توجه به شرایط عمومی بیمار و مکانیسم هر دارو، زمان استفاده را در ساعات مختلفی از صبح، ظهر و شب تعیین می‌کند.

همیشه داروهای فشار خون را طبق دستور مصرف کنید. هرگز یک دوز را نادیده نگیرید یا به‌طور ناگهانی مصرف داروهای فشارخون خود را قطع نکنید. قطع ناگهانی برخی داروهای فشار خون مانند مسدودکننده‌های بتا می‌تواند باعث افزایش شدید فشارخون شود.

درمان فشارخون با تغییرات سبک زندگی

حتی اگر از داروهای فشار خون استفاده می‌کنید، تغییرات سبک زندگی به‌خصوص تغییرات در رژیم غذایی می‌تواند به شما در کنترل و پیشگیری از فشارخون کمک کند. در اینجا چندین کار است که می‌توانید انجام دهید:

درمان فشار خون با رژیم غذایی

• از یک رژیم غذایی سالم برای سلامت قلب استفاده کنید. رژیم غذایی DASH را حتماً امتحان کنید. این رژیم روی استفاده از میوه‌ها، سبزی‌ها، غلات کامل، مرغ، ماهی و لبنیات کم‌چرب تمرکز دارد.
• پتاسیم کافی دریافت کنید. مواد غنی از پتاسیم در پیشگیری و کنترل پرفشاری خون کمک می‌کنند.
• چربی‌های اشباع و ترانس کمتری مصرف کنید.
• مصرف نمک را در رژیم غذایی خود کاهش دهید. سعی کنید سدیم را به کمتر از ۲۳۰۰ میلی‌گرم (میلی‌گرم) در روز یا کمتر محدود کنید. بااین‌حال، مصرف کمتر سدیم (۱۵۰۰ میلی‌گرم در روز یا کمتر) برای بیشتر بزرگسالان ایده آل است. به میزان نمک موجود در غذاهای فرآوری شده مانند سوپ‌های کنسرو شده یا یخ‌زده توجه کنید.

صبحانه مناسب فشار خون بالا:

صبحانه‌ای که برای کسانی با پرفشاری خون مناسب است، شامل غذاهایی با مقدار کم‌نمک و چربی است مثل:

• تخم‌مرغ آب‌پز
• مصرف اوت میل‌ها با شیر و پنیر کم‌چرب
• استفاده از مغز و آجیل بدون نمک در صبحانه
• مصرف گوجه و خیار
• استفاده از مواد با فیبر بالا مثل جو دو سر
• مصرف عسل (با خواندن این مقاله با اثرات عسل روی فشار خون بیشتر آشنا شوید)

برای کاهش فشار خون بالا چه ناهاری بخورم:

ناهار مناسب شامل یک پروتئین سالم مانند ماهی یا مرغ گریل شده یا آب‌پز، نان سبوس‌دار با فیبر بالا، سبزی‌ها تازه‌ای مانند اسفناج، بادمجان و هویج، و میوه‌هایی مانند توت‌فرنگی، هندوانه و پرتقال است.

رژیم غذایی مناسب برای کاهش پرفشاری خون باید با محدودیت مصرف نمک، الکل و قند همراه باشد. همچنین، در صورت داشتن هرگونه سؤال در مورد رژیم غذایی خود، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

بهترین شام‌ها برای فشار خون بالا:

برای اینکار خوردن یک شام سبک و کم‌حجم واقعاً کمک‌کننده است، مثل:

• ماهی: ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ و پروتئین است که به کاهش فشارخون کمک می‌کند. بهترین نوع ماهی‌ها شامل ماهی قزل‌آلا، ماهی تن، ماهی ماکرل و ماهی سرد آبی است.
• انواع سوپ سبزی‌ها: سبزی‌ها حاوی پتاسیم، فیبر و مواد معدنی هستند که به کاهش آن کمک می‌کنند. بهترین سبزی‌ها شامل اسفناج، کلم، بادمجان، گیاهان دارای برگ سبز تاریک (مانند کلم لیمویی) و سبزی‌ها ریشه‌ای (مانند شلغم و هویج) هستند.
• اسموتی میوه: میوه‌هایی مانند خرما، پرتقال، موز و آوا کادو حاوی پتاسیم، فیبر و مواد معدنی هستند که به کاهش فشارخون کمک می‌کنند.
• انواع تاکو: در تاکو از برش‌های کوچک گوشت مرغ، گوجه‌فرنگی، اسفناج، تخم‌مرغ و … استفاده کنید.
• انواع سوپ جو و فیبری: تا می‌توانید از منابع غنی فیبر مثل جو دوسر، کینوآ و… در سوپ‌هایتان استفاده کنید.
• انواع ساندویچ سبزی‌ها: به همراه سس‌های کم‌چرب و روغن‌زیتون و هوموس.

بهترین میان وعده برای کاهش فشار خون بالا

سعی کنید میان وعده‌هایی که مصرف می‌کنید حاوی پتاسیم، منیزیم و کلسیم باشند، مثل:

• میوه‌هایی موز، توت‌فرنگی، هندوانه، گیلاس و …
• سالاد سبزی‌ها که حاوی اسفناج، هویج و … باشد.
• انواع مغزها و آجیل بدون نمک مثل بادام‌زمینی

وزن خود را در محدوده سالم نگه‌دارید:

حفظ وزن سالم یا کاهش وزن در صورت چاقی در کنترل پرفشاری خون و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط کمک کند. با هر کیلوگرم وزنی که از دست می‌دهید، فشار خون حدود یک میلی‌متر جیوه کاهش می‌یابد.

فعالیت بدنی خود را افزایش دهید:

• داشتن فعالیت بدنی منظم موجب کاهش فشارخون، مدیریت استرس، کنترل وزن و کاهش خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها شود. اگر پرفشاری خون دارید، تمرینات مداوم با شدت متوسط تا زیاد می‌تواند فشار سیستولیک را حدود ۱۱ میلی‌متر جیوه و فشار دیاستولیک را تا حدود ۵ میلی‌متر جیوه کاهش دهد.
• حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته فعالیت هوازی متوسط یا ۷۵ دقیقه در هفته فعالیت هوازی شدید یا ترکیبی از فعالیت متوسط و شدید داشته باشید. برای مثال، سعی کنید در بیشتر روزهای هفته حدود ۳۰ دقیقه پیاده‌روی سریع داشته باشید. می‌توانید تمرینات اینتروال را امتحان کنید. در این تمرینات شما مدت کوتاهی فعالیت شدید و سپس دوره‌های استراحت کوتاه و فعالیت سبک‌تر خواهید داشت.
• سعی کنید حداقل دو روز در هفته ورزش‌های تقویت‌کننده عضلات را انجام دهید.

مصرف مشروبات الکلی را محدود کنید:

حتی اگر سالم باشید، الکل می‌تواند فشار خون شما را افزایش دهد. اگر می‌خواهید الکل بنوشید، این کار را در حد اعتدال انجام دهید. برای بزرگسالان سالم، این یعنی حداکثر یک نوشیدنی در روز برای زنان، و حداکثر دو نوشیدنی در روز برای مردان. یک نوشیدنی برابر است با ۳۵۰ میلی‌لیتر آبجو، ۱۴۰ میلی‌لیتر شراب است.

سیگار نکشید:

تنباکو می‌تواند به دیواره رگ‌های خونی آسیب برساند و روند تجمع پلاک در رگ‌ها را تسریع کند. اگر سیگار می‌کشید، از پزشک خود بخواهید که به شما در ترک سیگار کمک کند.

 استرس خود را مدیریت کنید:

• تا جایی که می‌توانید استرس را کاهش دهید.
• فن‌های مقابله‌ای سالم مانند آرامش سازی عضلانی، تنفس عمیق، تمرکز حواس و یوگا را تمرین کنید. داشتن فعالیت بدنی منظم و خواب کافی نیز می‌تواند به شما در مدیریت استرس کمک کند.
• برای کمک به آرامش، روی نفس‌های عمیق و آهسته تمرکز کنید. تنفس آهسته (پنج تا هفت نفس عمیق در دقیقه) همراه با فن‌های تمرکز حواس می‌تواند فشار خون را کاهش دهد.
• برخی از وسایل فیزیوتراپی و یا حتی اکسیژن درمانی می‌تواند تنفس آهسته و عمیق را تقویت کنند و گزینه منطقی غیر دارویی برای کاهش فشار خون است. این فرایند برای کسانی که اضطراب همراه با پرفشاری خون دارند یا نمی‌توانند درمان‌های استاندارد را به‌خوبی انجام دهند، مؤثر است.

 فشار خون خود را در خانه کنترل کنید.

• پایش در خانه به شما این امکان را می‌دهد تا به‌صورت روزانه از فشارخونتان گزارش تهیه کنید. پزشک معالج می‌تواند با بررسی گزارش‌ها تشخیص دهد که آیا داروهای کنترل فشار خون شما مؤثر واقع‌شده است یا خیر.
• به خاطر داشته باشید که پایش در خانه جایگزین مراجعه به پزشک نیست. حتی اگر فشارخونتان در خانه نرمال شده، بدون مشورت با پزشک داروهای خود را قطع یا تغییر ندهید و مراقب رژیم غذایی‌تان باشید. اگر فشارخون شما تحت کنترل است، از پزشک خود در مورد اینکه هرچند وقت یک‌بار باید آن را چک کنید بپرسید.
• کنترل فشارخون در دوران بارداری زنانی که مبتلابه پرفشاری خون هستند حتماً باید زیر نظر پزشک باشد.

طب سنتی و داروهای جایگزین پرفشاری خون

بااینکه رژیم غذایی و ورزش مناسب‌ترین روش‌ها برای کاهش فشارخون شما هستند، اما مصرف برخی از مکمل‌ها نیز به کاهش فشارخون کمک می‌کنند که البته نیاز به تحقیقات بالینی بیشتری دارد. برخی از این مکمل‌ها عبارت‌اند از:

• انواع فیبر مانند پسیلیوم و سبوس گندم
• مواد معدنی مانند منیزیم، کلسیم و پتاسیم
• اسیدفولیک
• مکمل‌ها یا محصولات افزاینده اکسید نیتریک یا گشادکننده یا رگ‌های خونی (وازودیلاتورها) مانند کاکائو، کو آنزیم Q10، آل آرژنین و سیر.
• اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی‌های چرب، مکمل‌های روغن ماهی دوز بالا و دانه کتان.

محققان همچنین در حال بررسی تأثرات ویتامین D روی کاهش فشارخون هستند اما شواهد متناقضی در این زمینه وجود دارد و باید تحقیقات بیشتری روی آن انجام شود.

می‌توانید این مواد و مکمل‌ها را به‌عنوان غذا در رژیم غذایی خود بگنجانید اما همیشه قبل از افزودن هر یک از این مکمل‌ها برای کنترل و درمان پرفشاری خون با پزشک خود مشورت کنید. برخی از مکمل‌ها می‌توانند با داروهای مصرفی تداخل داشته و عوارض جانبی مضری مثل خطر خونریزی ایجاد کنند.

چطور پرفشاری خون را کنترل کنیم؟

فشار خون بالا بیماری‌ای نیست که بتوانید آن را در یک بازه زمانی مشخص درمان کنید و از آن خلاصی یابید. باید این شرایط را تا آخر عمر مدیریت کنید. برای کنترل پرفشاری خون:

داروهای خود را به‌درستی مصرف کنید: اگر عوارض جانبی یا هزینه‌های مالی شما را دچار مشکل می‌کند، هرگز مصرف داروهای خود را قطع نکنید. با پزشک خود در مورد گزینه‌های جایگزین دیگر مشورت کنید.

ویزیت‌های منظم پزشکی داشته باشید: برای کنترل موفقیت‌آمیز فشارخون بالا نیاز به تلاش گروهی است. پزشک و شما هرکدام به‌تنهایی از عهده این کار برنمی‌آیید. برای رساندن فشارخون به سطح ایمن و حفظ آن با پزشک خود همکاری کنید.

عادات سالم روزانه داشته باشید: خوردن غذاهای سالم، کاهش وزن اضافی، انجام فعالیت بدنی منظم، محدود کردن مصرف الکل و ترک سیگار جزئی از این عادات هستند.

استرس را مدیریت کنید: هرگز خود را تحت‌فشار کاری نگذارید، افکار منفی را رها کنید، روابط خوب را حفظ کنید و صبور و خوش‌بین باشید.

همگی می‌دانیم که پایبندی به تغییرات سبک زندگی دشوار است، به‌خصوص اگر علائم فشار خون بالا را مشاهده نمی‌کنید. برای افزایش انگیزه همواره خطرات مرتبط با فشار خون بالای کنترل نشده را به خاطر بسپارید. جلب حمایت خانواده و دوستانتان نیز در این راه بسیار کمک‌کننده است.

برای ایجاد تغییرات سالم در سبک زندگی مانند ترک سیگار، خوردن غذاهای سالم و ورزش بیشتر، هرگز دیر نیست. این موارد روش‌های اصلی و ضروری برای جلوگیری از ابتلا به فشار خون بالا و عوارض آن ازجمله حمله قلبی و سکته محسوب می‌شوند.

پایین آوردن فشار خون بالا فوری در منزل

اگر فشار خون شما در خانه بالا رفته و نیاز به کاهش آن دارید، می‌توانید روش‌های زیر را امتحان کنید:

1. . دراز کشیدن: استراحت درحالی‌که بدن شما در حالت خوابیده است می‌تواند به کاهش آن کمک کند.
2. تنفس عمیق: تنفس عمیق و آرام به کاهش این بیماری  کمک کند. با نفس عمیق دستگاه عصبی آرام، رگ‌ها شل‌تر و فشارخون کاهش می‌یابد.
3. ماساژ: ماساژ کردن نقاطی از بدن مانند پایین گردن، داخل دست‌ها و نقاط پایینی پا می‌تواند به کاهش فشارخون کمک کند.
4. آب گرم: قرار دادن پاها در آب گرم ممکن است باعث کاهش فشار خون شود. همچنین، برای افزایش تأثیر آن، هنگامی‌که پاها در آب قرار دارند، می‌توانید آن‌ها را ماساژ دهید.
5. خوردن چای بابونه و چای سبز
6. خوردن آب‌لیمو

اگر با کارهای بالا بازهم فشار خون شما بالاست، دارودرمانی توصیه می‌شود مثل:

• قرص جویدنی کاپتوپریل
• قرص زیرزبانی نیترات
• تزریق آمپول های فشار خون مثل لابتالول و فورزماید (لازکس)

لازم به ذکر است که اگر فشار خون شما بالاست و علی‌رغم انجام موارد بالا تغییری در آن ایجاد نمی‌شود، حتماً به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید. پرفشاری خون ناگهانی می‌تواند موجب سکته مغزی و مشکلات قلبی عروقی جبران‌ناپذیری شود.

چطور از فشار خون بالا پیشگیری کنیم؟

برای پیشگیری از این عارضه، شما می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

1. حفظ وزن سالم: با کاهش وزن می‌توانید فشار خون خود را کنترل کنید.
2. فعالیت بدنی: ورزش و فعالیت بدنی منظم مانند پیاده‌روی، شنا، دویدن و یا هر فعالیت دیگری که قلب شما را تقویت کند کمک می‌کند تا فشار خون را کنترل کنید.
3. محدود کردن نمک: مصرف بیش‌ازحد نمک می‌تواند فشار خون را افزایش دهد، بنابراین سعی کنید در غذاهای خود از نمک کمتر استفاده کنید.
4. مصرف مواد غذایی سالم: می‌توانید با مصرف میوه‌ها، سبزی‌ها، ماهی و غذاهای سالم که کمترین میزان چربی و نمک را دارند، به کنترلپرفشاری خون خود کمک کنید.
5. محدود کردن مصرف الکل: مصرف بیش‌ازحد الکل می‌تواند فشارخون شما را افزایش دهد، بنابراین سعی کنید در محل‌های عمومی و یا در منزل، مقدار محدودی الکل مصرف کنید.
6. کاهش استرس: استرس و اضطراب می‌توانند فشارخون را افزایش دهند، بنابراین سعی کنید استرس خود را کاهش دهید و روش‌های آرامش بخشی مانند ماساژ و یوگا را انجام دهید.