فشار خون بالا یکی از مشکلات شایع در جامعه است که ممکن است بدون علائم آشکار ایجاد شود. این مسئله می‌تواند خطرات جدی برای سلامتی افراد ایجاد کند، به ویژه اگر به درستی تشخیص داده نشود و درمان صحیح اجرا نگردد. از این رو، شناخت علائم و نشانه‌های فشار خون بالا اهمیت زیادی دارد. در اینجا به برخی از نکات کلیدی می‌پردازیم که به شما کمک می‌کند بفهمید آیا فشار خون شما نرمال است یا خیر.
فشار خون بالا چیست؟
فشار خون بالا یا هایپرتانسیون، وضعیتی است که فشار خون شخص به طور مستمر بالاتر از حد معمول قرار دارد. فشار خون با دو مقدار اندازه‌گیری می‌شود: فشار خون سیستولیک (فشار خون در هنگام جمع عضله قلب) و فشار خون دیاستولیک (فشار خون در هنگام استراحت عضله قلب). فشار خون بالا می‌تواند به طور طبیعی، ناشی از استرس یا فعالیت بدنی باشد، اما اگر به صورت مزمن بوده و بدون علت مشخصی ادامه یابد، ممکن است علائم بالینی به همراه داشته باشد و حتی خود را به صورت مشکلات قلبی عروقی و بیماری‌های ثانویه نشان دهد. همچنین برخی از بیماری‌ها خود موجب فشار خون بالا می‌شوند.
برای اینکه بفهمیم واقعاً دچار فشار خون بالا شده‌ایم یا نه، نباید تنها به علائم آن اکتفا کنیم، چرا که فشار خون بالا در اغلب موارد بی علامت است. هنگامی علائم بالینی ظاهر می‌شود که فشار خون به حد بحرانی رسیده است.
بهترین راه تشخیص فشار خون بالا چیست؟
تشخیص فشار خون بالا از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا می‌تواند برای سلامتی افراد بسیار خطرناک باشد.
بهترین راه برای تشخیص فشار خون بالا، انجام اندازه‌گیری منظم فشار خون است.
اندازه گیری فشار خون می‌توانند در مراکز پزشکی، کلینیک، داروخانه و یا به صورت خانگی با استفاده از فشار سنج‌های خانگی انجام شوند. در برخی از موارد، افراد ممکن است با توجه به تعلیمات پزشک، خودشان اندازه‌گیری فشار خون را نیز انجام دهند. در صورتی که داده‌های اندازه‌گیری فشار خون از حد نرمال بالا باشد، باید به پزشک مراجعه کرد تا ارزیابی دقیق‌تر انجام شود.
برخی از دستگاه‌های فشارسنج خانگی، امکان ذخیره داده‌ها و ارسال آن به پزشک را نیز دارند که این امر می‌تواند در پیگیری و مدیریت بهتر فشار خون بیماران کمک کند. به طور خلاصه، تشخیص فشار خون بالا از طریق اندازه‌گیری دوره‌ای و مرتب فشار خون و مشاوره پزشکی است که می‌تواند پیشگیری و درمان به موقع را امکان‌پذیر کند.
اندازه‌گیری دوره‌ای فشار خون در خانه
برای اندازه‌گیری دوره‌ای فشار خون خود در منزل، شما نیاز به یک دستگاه فشار خون دارید. دستگاه‌های اندازه‌گیری فشار خون خانگی در بازار به راحتی قابل دسترسی هستند و انواع مختلفی مثل فشار سنج مچی یا بازویی دارند.
برای اندازه‌گیری، به نکات زیر توجه داشته باشید:
- انتخاب دستگاه: دستگاه اندازه‌گیری فشار خون را بر اساس نیاز خود انتخاب کنید. دستگاه‌های اتوماتیک با قابلیت خواندن نتایج بر روی صفحه نمایشگر مناسب‌تر هستند.
- ۲. زمان اندازه‌گیری: توصیه می‌شود همیشه در زمان ثابتی (مثلاً همیشه صبح‌ها پس از بیداری) اندازه‌گیری فشار خون خود را انجام دهید تا نتایج دقیق‌تری به دست آورید.
- استراحت قبل از اندازه‌گیری: حداقل ۵ تا ۱۰ دقیقه قبل از اندازه‌گیری، استراحت کنید و تلاش کنید آرام باشید.
- ۴. نحوه اندازه‌گیری: آرنج خود را روی یک سطح صاف قرار دهید و مچ دست را به اندازه‌گیری فشار خون قرار دهید. دستگاه را روشن کنید و نتیجه را ثبت کنید.
- ذخیره نتایج: اگر دستگاه شما دارای قابلیت ذخیره‌سازی نتایج است، می‌توانید نتایج را ذخیره کنید و به پزشک خود نشان دهید. در غیر این صورت داده‌ها را روی جداولی بنویسید و به پزشک بدهید.
تشخیص دقیق فشار خون بالا توسط پزشک و با استفاده از دستگاه‌های اندازه‌گیری معتبر الزامی است.
علائم عمومی فشار خون بالا
فشار خون بالا به عنوان “قاتل خاموش” شناخته می‌شود زیرا بیشتر اوقات بدون هیچگونه علامتی از خود نشان نمی‌دهد، اما می‌تواند در طول زمان به طور پنهانی وارد آسیب‌های جدی به قلب، مغز و عروق خونی شود. افراد ممکن است علائمی مانند موارد زیر را تجربه کنند:
- سردرد مزمن و شدید
- گیجی و سرگیجه
- خستگی غیرمعمول
- تنگی نفس
- احساس تپش قلب
- مشکلات بینایی
- خونریزی از بینی
- بی‌خوابی
- احساس گر گرفتگی و قرمزی صورت
- تاری دید
- احساس ناراحتی در قفسه سینه
- ناراحتی در دست‌ها یا پاها
- افزایش آهسته و مداوم وزن
- احساس شندین زنگ تلفن یا صدای پر شدن گوش
- خستگی سریع به دلیل فعالیت‌های روزانه
- کم‌کاری جنسی
- احساس نفس نفس زدن
- شب ادراری
- احساس ضعف عمومی
توجه به فاکتورهای خطر فشار خون بالا
فاکتورهای ابتلا به فشار خون بالا نقش بسیار مهمی در افزایش فشار خون و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی دارند. مدیریت این فاکتورها به کاهش خطرات جدی برای سلامتی افراد کمک می‌کند. فاکتورهای خطر ابتلا به فشار خون بالا عبارت‌اند از:
- ژنتیک و وراثت خانوادگی: اگر در خانواده شما افرادی با فشار خون بالا وجود دارند، احتمال ارث‌بردن این وضعیت برای شما افزایش می‌یابد.
- چاقی: افراد چاق یا دارای اضافه وزن احتمال بیشتری برای ابتلا به فشار خون بالا دارند.
- مصرف نمک بیش از حد: مصرف زیاد نمک باعث افزایش حجم خون و فشار خون می‌شود.
- بی‌حرکتی و کم‌تحرکی: کم‌تحرکی و نبود فعالیت‌های ورزشی باعث کاهش قدرت عضلات و افزایش فشار خون می‌شود.
- مصرف زیاد الکل: مصرف اضافه الکل باعث افزایش فشار خون و خطر ابتلا به فشار خون بالا می‌شود.
- استرس روزمره: استرس‌های مداوم و مدیریت نامناسب آنها می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود.
- سن بالا: با پیشرفت سن، احتمال ابتلا به فشار خون بالا افزایش می‌یابد.
- بیماری‌های مرتبط با کلیه و آرتریوسکلروز: بیماری‌های مرتبط با کلیه و تصلب شرایین می‌توانند فشار خون را افزایش دهند.
نتیجه گیری
فشار خون بالا یک مسئله جدی است که می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود. برخورداری از فاکتورهای خطری که از بین فاکتورهای بالا مطرح شدند، می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. بهتر است افراد با این فاکتورهای خطر به سلامتی خود نظارت داشته باشند و تغییرات مناسبی در زندگی‌نامه‌شان ایجاد کنند. این شامل تغییرات در رژیم غذایی، افزایش فعالیت‌های ورزشی، مدیریت استرس و اقدامات دارویی ممکن است. همچنین، برای افرادی که از وراثت خانوادگی برای فشار خون بالا برخوردار هستند، مراقبت و پیگیری دقیق‌تر از سلامتی خود مورد نیاز است.
