فشار خون بالا و بیماری عروق محیطی

“بیماری عروق محیطی” به بیماری ای گفته می شود که منجر به کاهش شدید جریان خون به دست ها، پاها یا سایر بخش های بدن (به غیر از قلب و مغز) می شود. زمانی بیماری عروق محیطی اتفاق می افتد که سرخرگ ها یا سیاهرگ ها، باریک تر و حتی مسدود شوند. اگر بیماری PAD فقط در سرخرگ ها رخ دهد، بیماری “شریان محیطی” نامیده می شود. در بیشتر افرادی که بیماری عروق محیطی دارند، سرخرگ ها درگیر هستند.

علائم و نشانه های بیماری عروق محیطی

نشانه های بیماری عروق محیطی به تدریح ظاهر می شود. در اکثر بیماران، PAD در پاها دیده می شود، زیرا رگ های خونی پاها در فاصله دورتری از قلب قرار دارند.

علائم PAD شامل احساس درد در حین راه رفتن می شود. با این حال، ۴۰% از بیماران مبتلا به بیماری عروق محیطی، هیچگونه دردی را در پاهای خود تجربه نمی کنند. در واقع، این نوع درد در بخش های دیگری هم می تواند دیده شود. مثل:

• باسن
• ساق پا
• ران

وقتی مسافت های طولانی تری را پیاده روی کنید یا ورزش های سختی را به طور منظم انجام دهید، نشانه های درد هم پیشرفت می کند. معمولا، با استراحت این علائم از بین می روند. سایر نشانه های بیماری عروق محیطی عبارت است از:

• ریزش موی پاها
• سرد بودن پوست
• پوست رنگ پریده و نازک پاها
• انگشتان بی حس
• لاغر شدن
• احساس سنگینی یا بی حسی در ماهیچه ها

  

علت ابتلا به بیماری عروق محیطی

علت ابتلا به بیماری شریان های محیطی بستگی به خود فرد دارد. تصلب شرایین که به تغییراتی در ساختار رگ های خونی مربوط می شود، یکی از رایج ترین علت های بیماری عروق محیطی به شمار می آید. این بیماری زمانی رخ می دهد که پلاک (مواد چربی) در رگ های خونی تجمع یابد و می تواند جریان خون را محدودتر کند و اگر درمان نشود، منجر به تشکیل لخته خون می شود. لخته خون ها هم سرخرگ ها را مسدود می کنند و می توانند منجر به آسیب به بخش های مختلف بدن شوند.

خود تصلب شرایین هم به دلایلی مثل فشار خون بالا، کلسترول بالا، التهاب، مقاومت به انسولین و غیره بوجود می آید. موقعیت های زیر هم می تواند منجر به تغییرات ساختاری در رگ های خونی شود:

• بیماری بورگر
• نارسایی مزمن وریدی
• بیماری رینود

آسیب و یا وجود عفونت در رگ های خونی هم می تواند منجر به تغیرات ساختاری رگ ها شود.

چه عواملی ریسک ابتلا به بیماری عروق محیطی را افزایش می دهند؟

• سن: ریسک ابتلا به بیماری در افرادی بالای ۵۰ سال افزایش می باید.
• چاقی: چاقی، ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و PAD را افزایش می دهد.
• سبک زندگی: سیگار کشیدن و رژیم غذایی فاقد مواد مغذی می تواند ریسک ابتلا به بیماری عروق محیطی را افزایش دهد.
• سابقه پزشکی و خانوادگی: افرادی که سابقه سکته و کلسترول بالا دارند، ریسک بیشتری در ابتلا به PAD دارند.
• قوم و نژاد: نژادهای آفریقایی- آمریکایی ببشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.

چطور فشار خون بالا موجب بیماری عروق محیطی می شود؟

فشار خون بالا می‌تواند باعث افزایش تنش و فشار روی دیواره‌های عروق خونی شود، که در نتیجه می‌تواند به تغییر شکل و ضخیم شدن آنها منجر شود. این وضعیت باعث افزایش خطر بروز بیماری‌های عروق محیطی می‌شود.

PAD شامل چندین حالت مانند آترواسکلروز، پرفورانس آتروماتوز، آنژیوپلاستی، آنژین صدری، ایسکمی عضلانی و سکته مغزی می‌شود. فشار خون بالا می‌تواند برای همه این حالت‌ها به عنوان یک عامل خطر مشترک محسوب شود.

با افزایش فشار خون، دیواره عروقی که قادر به تحمل فشار نیست، کم‌کم ضخیم می‌شود و این باعث می‌شود که دیواره آن عروق منشعب و سفت شود. این وضعیت باعث می‌شود که عروق بیشتر به ضربان قلب و فشار خون پاسخگو باشند و در نهایت به تغییر شکل عروق و افزایش خطر بروز بیماری‌های عروقی منجر می‌شود.

تشخیص

اگر مشکوک به PADهستید، حتما باید به پزشک مواجعه کنید. تشخیص زودهنگام می تواند وضعیت بیمار را بهبود ببخشد و از بروز مشکلات متعدد هم جلوگیری کند. پزشک از طریق راه های زیر، بیماری عروق محیطی را تشخیص می دهد:

– بررسی کامل سوابق پزشکی و سبک زندگی، رژیم غذایی و مصرف دارو

– انجام تست های فیزیکی که شامل بررسی دمای پوست (مخصوصا در پاها) می شود.

تست هایی که برای تشخیص بیماری عروق محیطی مورد استفاده قرار می گیرند، عبارتند از:

• آنژیوگرافی: این تست شامل تزریق رنگ پزشکی در سرخرگ ها می شود تا هر نوع مشکلی مشخص شود.
• شاخص بازو- قوزک: شامل آزمایش غیرتهاجمی فشار خون در قوزک پا می شود. هر چه فشار خون در قوزک پا پایین تر باشد، نشان دهنده وجود انسداد در این ناحیه است.
• آزمایش خون: با اینکه با آزمایش خون تمی توان PAD را تشخیص داد، ولی به دکتر کمک می کند تا وضعیتی هایی را شناسایی کند که ریسک پیشرفت بیماری عروق محیطی را افزایش می دهد.
• آنژیوگرافی تشدید مغناطیسی: این تست، تصویری از رگ های خونی را به همراه بخش هایی که باریک یا محدود شده اند به دکتر نشان می دهد.
• تست ورزش تردمیل: در طی این تست، بیمار بر روی تردمیل راه می رود. سرعت تردمیل هم به طور پیوسته افزایش می یابد. اگر فرد دردی را حس کند، می تواند نشانه بیماری عروق محیطی باشد.

درمان

برنامه درمان بیماری عروق محیطی به منظور کاهش یا جلوگیری از پیشرفت PAD ، مدیریت درد یا سایر علائم و کاهش ریسک بروز مشکلات جدی تنظیم می شود. این برنامه درمانی شامل تغییراتی در سبک زندگی فرد می شود. بعضی از افراد به دارو نیاز دارند و در موارد حادتر هم جراحی پیشنهاد می شود.

تغییرات سبک زندگی شامل کاهش وزن، ترک سیگار و غیره می شود. از جمله داروهایی که برای درمان PAD تجویز می شود شامل آسپپرین و غیره می شود. جراحی هم شامل آنژیوپلاستی و پیوند عروقی می شود.

بیماری عروق محیطی منجر به چه مشکلاتی می شود؟

اگر بیماری PAD تشخیص داده نشود و فرد تحت درمان قرار نگیرد، مشکلات متعددی بوجود می آید. مثل:

• مرگ بافت ها و نسوج که منجر به قطع عضو می گردد.
• دردهای شدید که جلوی فعالیت فرد را می گیرد.
• زخم ها و جراحت ها با سرعت کمتری بهبود پیدا می کنند.
• احتمال بروز عفونت های کشنده در استخوان ها و حتی در خون.

نتیجه

اگر PAD زودهنگام تشخیص داده شود، به راحتی می توان با تغییر سبک زندگی، کنترل و درمان فشار خون و مصرف دارو آن را درمان کرد. بهبود بیمار هم با اندازه گیری مسافتی که می تواند بدون احساس درد یا لنگیدن راه برود، مشخص می شود. تشخیص زودهنگام از پیشرفت بیماری عروق محیطی و مشکلات جدی تر جلوگیری می کند.